Kültür ve Turizm Bakanlığı, gömü avcılarının merak etmiş olduğu 6 soruya cevap verdi. Define aramak için iyi mi izin alınacağı ve defineden ne kadar hisse alınacağı en oldukça dört gözle beklenen sorular içinde yer aldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, gömü avcılarının, kazı çalışmalarının iyi mi yapılacağına, gömü aramak için iyi mi bir yol izleyeceklerine, emek verme yapılacak arazinin mülkiyeti başkasına aitse ne yapılması gerektiğine, bir zamanı yapıt bulunduğunda para alınıp, alınmayacağına ve internette yapıt satışının olası olup olmadığına dair sorularını yanıtladı.
Sabah’tan Burcu Şen’in haberine nazaran Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde kaçakçılığın önlenmesi ile alakalı faaliyetler başlığı altında gömü avcılarının merak etmiş olduğu sorulara verilen cevaplar şöyle:
1. Define aramak için ne yapılmalı Define aramak isteyenler, gömü arayacakları zeminin bağlı olduğu mülki amire Define Arama Yönetmeliği’nin 7. maddesinde yer edinen belgelerle beraber bir dilekçe ile başvuru ederler. Dilekçede arama maksadı açıkça belirtilir ve gömü aranacak zeminin il, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak ve ev numarası bildirilir. Yerin ekili, dikili, meskûn, gayrimeskûn, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ilişkin olduğu açıklanır.
2. Türkiye genelinde gömü aramak için izin almak olası müdür? Türkiye genelinde gömü arama izni verilemez. Define aranacak yer 50 metrekareyi ve 10 metre derinliği geçemez.
3. Define aramak istenen arazinin mülkiyeti kişiye ilişkin değilse ne yapılmalı? Define aranacak yer sahipli ise; reel kişilerden noterden tasdikli muvafakatname, (üstünde hangi mevzu ile alakalı izin verildiğine dair bir malumat bulunan yazılı belge) tüzel kişilerden de yetkili organlarından alınacak muvafakat yazısının katılımı gerekiyor. Define aramak istenilen arazinin birden oldukça sahibi var ise bütün hissedarlardan noterden tasdikli muvafakatname alınmalı.
4. Define arama kazısı cevabında bulunan defineden ne kadar hisse alınır? Bulunan definenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca geçer akçe olarak kıymeti tespit edilir. Define, Hazineye ilişkin arazide bulunmuşsa yüzde ellisi gömü arayıcısına; hususi yada tüzel kişilere ilişkin arazide bulunmuşsa yüzde kırkı gömü arayıcısına, yüzde onu ise mülk sahibine verilir.
5. İnternette yapıt satışı yapabilir mi? Korunması lüzumlu etnografik kalifiye kültür varlıklarından müzelere katılımı lüzumlu görülmeyen göç eder kültür varlıkları için Müze Müdürlüklerince, “Tescile Tabi Taşınır Kültür ve Tabiat Varlığı Belgesi” düzenlenerek sahibine iade edilir. Yasa dışı yollarla başkasına devredilmesi, satılması ve yurt dışına çıkarılması yasaktır.
6. Bulunan zamanı yapıt müzeye götürülürse para alınır mı? Korunması lüzumlu kültür ve doğa varlığı olup olmadığını, müzeye alınacaklarla alınmayacakları saptamak ve müzelere alınmasına karar verilmesi niteliğinde değerini belirlemek için müze uzmanları tarafından “Değerlendirme ve Kıymet Takdir Komisyonu” oluşturulur. Müzelere katılımı müsait görülen yapıt için komisyonca belirlenen maddi karşılık eseri getiren şahsa ödenir.