“Noel ağacı Türk’tür” diyenleri haklı çıkaracak fotoğrafAzerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in eşi ile beraber süslenmiş yılbaşı ağacı önünde poz vermesi İslamcıları kızdırdı…
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in eşi ile birlikte süslenmiş yılbaşı ağacı önünde poz vermesi toplumsal medyada gündem oldu.
İlham Aliyev’in eşi Mehriban Aliyev, toplumsal medya hesabından eşi ile yılbaşı öncesinde bir fotoğraf paylaştı. Noel haftasında paylaşılan fotoğrafta, Aliyev ve eşinin bir yılbaşı ağacı süslediği görüldü.
Fotoğrafa çok sayıda yorum gelirken, kimi Türk kullananların Aliyev’e “Noel kutlaması bize göre değil” diyerek tepki gösterdiği görüldü.
TÜRKLERİN AKÇAM AĞACI
Aliyev’in paylaşımına “Noel kutlaması” üzerinden İslamcılar tarafınca tepki gösterilirken, akıllara Türk tarihinde büyük şenliklerde kullanılan “AKÇAM ağacı” kısaca “yaşam Ağacı” geldi.
Odatv yazarı Halit Kakınç, Türklerin tarih boyunca ağaç süsleme geleneğine sahip bulunduğunu şöyle anlatmıştı:
Nahıl nedir?
Önce akçam… sonrasında selvi… sonra da nahıl, şu demek oluyor ki hurma ağacı.
Ağaçlar değişebilir, fakat ağaç süsleme, bir Türk geleneğidir.
Anlattık. Gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21 Aralık’ta gece, gündüzle savaşır. Ve gün geceyi yenerek zafer kazanır.
Güneşin zaferini Türkler, büyük şenliklerle AKÇAM ağacı altında kutlarlar.
Buna yaşam AĞACI denir. Bu ağacı, motif olarak halı, kilim ve işlemelerimizde görebiliriz.
Duaları Tanrıya gitsin diye ağacın altına hediyeler koyup, dallarına bantlar bağlayarak o yıl için dilekler dilenir. NARDUGAN, kısaca doğmuş güneş bayramında.
Sonrasında göçer Türkler’in ağırlıklı bölümü. Orta Asya dışında yetişmez AKÇAM. Yerini SELVİ alır.
Anadolu konum nedir?
Anadolu’da anane NAHIL’a dönüşür.
Nahıl: Balmumundan yapılarak gelinin yahut sünnet çocuğunun önünde götürülen süslü hurma ağacıdır.
Günümüzde; kaybolmaya yüz tutmuş ‘nahıl’, düğünlerde, şenliklerde Türklerdeki ağaç kültünün üç boyutlu bir yansımasıdır.
Osmanlı’da nahıl, eğlencelerde zenginlik işareti… Padişahın otoritesinin de göstergesiydi.
Görülüyor ki, ağaç süslemek Türklerin geleneksel bayramıdır. Evinde çam ağacı süsleyenler Noel değil, geleneksel Türk bayramını kutlamaktadırlar.
Üstelik bizim kutladığımız İsa’nın doğum günü değil, yeni bir yıla girmenin mutluluğudur.
TÜRK KÜLTÜRÜ’NDE AĞAÇ
Türk kültüründe ağaç çok önemlidir. Şaman inancında ağaç, içinde barındırdığı tüm anlamları ile geleneklere yansır. Osmanlı İmparatorluğu’nda düzenlenen şenlik ve düğünlerde de ağacın yansıması, üç boyutlu farklı ölçekteki nahıllarda görülür. Nahıl, düğün ve şenliklerde kullanılan, yukarı doğru incelen konik biçimi ile hurma ağacını andıran ve üzeri süslerle bezenmiş bir nesnedir.
Saltanatın enerjisinin de yansıdığı nahıllar, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşü ile unutulmaya başlanmıştır. Günümüz nahıl ustaları (nahılbentler bu kültürü ve yansıması olan nahılları yaşatma çabasındadırlar.
Ortahisar’da (Ürgüp-Nevşehir) üretimi hâlâ devam etmektedir.
Yaşam ağacı, Anadolu kültüründe geleceğe yönelik uzun sağlıklı bir yaşamın içinde bolluk ve bereketle çoğalarak yeni nesillere kendini aktaran geniş bir ailenin de sembolüdür. Türkler, içinde ömürlerini mutlu ve huzurlu bir şekilde sürdürmeyi fakatçladıkları evlerini kurmadan önce, bahçelerine hep özel bir ağaç dikmişler, bu geleneği günümüze kadar taşımışlardır.
NAHIL ÖVGÜSÜ
‘Şam, Mısır, Halep, Bağdat, İstanbul ve Kayseri.
Nice nice diyarlarda görülmemiş bir benzeri…
ancak Ürgüplü vermiştir bu nahıla şöhreti…
Şöhret-i icrasına pes, dallarına aferin.
Mahfiyanın hizmeti var üstadına pirine.
Kimseler agâh olamaz ar u terki sırrına.
Tane sakin oldu ise gayrı kaldır yerine…
Bunu meydana getiren ustaların ellerine aferin.’
Nahıl övme töreni bitince mumları söndürülür. Bahşiş için nahıl övücü, damadın ve arkadaşlarının önünde nahılı üç defa döndürür. Nahıl, düğünlerde gerdek odasına taşınır ve orada 3-4 gün kalır.”